Een tocht naar de hel en terug, zo voelde De Ballade van Mauthausen voor mij aan. Zangeres Niki Jacobs verhaalt in het Jiddisch over lot en leven. Met als hoogte- (en in zekere zin ook dieptepunt) de compositie van Mikis Theodorakis waar de voorstelling naar genoemd is. Om de toeschouwer daarna weer naar het licht te leiden met liederen die getuigen van levenslust.
Niki wordt uitstekend begeleid door haar band met Ruud Breuls (trompet), Ro Krauss (altviool), Emile Visser (cello) en Peter van Os (accordeon). Ze weven een geluid dat tegelijk weemoedig en gelukzalig stemt.
En zo hoef je niet veel van de Jiddische teksten te verstaan om toch te voelen waar het over gaat.
In het Dordrechts museum hangt een schilderijtje van zo’n 30 bij 40 centimeter. Het toont een meer met witgetuigde zeilboten onder een kwartbewolkte hemel. Maar dan wel grotendeels verborgen achter een dijkje, wat bomen, een boerderij, een brug. Donker afstekend tegen het feestelijk blauw van de lucht. Het smalle brugdek bevindt zich ter hoogte van de horizon, zodat het de grens tussen water en lucht net aan het zicht onttrekt.
[](https://www.janwillemswane.nl/wp-content/uploads/2024/03/weissenbruch-noorden-bij-nieuwkoop.jpg)
Jan Hendrik Weissenbruch, Te Noorden bij Nieuwkoop (1901)
Het ogenschijnlijk ingetogen werkje veroverde me meteen toen ik het een paar jaar geleden voor het eerst zag. Het leek figuratief en abstract tegelijk, veel meer nog dan het vroege werk van Mondriaan dat is. Vlakverdeling en kleur overschaduwden het beeld.